- Συνέδριο1ο Διεπιστημονικὸ Συνέδριο Ἀ.Ἐ.Ἀ.Ἀ.[i]
Θεματική «Χριστιανισμὸς καὶ Ἀνθρωπισμός»
Διοργάνωση Ἀνωτάτη Ἐκκλησιαστικὴ Ἀκαδημία Ἀθηνῶν
Τόπος, ΧρόνοςἈθῆναι, 06 – 08.11.2019(Αἴθουσα Ἐκδηλώσεων τῆς Ἀ.Ἐ.Ἀ.Ἀ.)
Ἀνακοίνωση «Αὐτονόμηση στὴν Ἐκκλησιαστικὴ Ψαλτικὴ Τέχνη. Θεολογικὴ καὶ Ἱστορικὴ Προσέγγιση»
Περίληψη Ὁ ὅρος «αὐτονόμηση» ἔχει συνδεθεῖ μὲ πολλὲς πτυχὲς τοῦ ἀνθρώπινου βίου καὶ μπορεῖ νὰ ἐκλαμβάνει σχετικὴ ἕως ἀπόλυτα θετικὴ χροιὰ (π.χ. αὐτονόμηση ἐθνικῶν μειονοτήτων, αὐτονόμηση τοῦ ἐφήβου στὴν παιδαγωγική, αὐτονόμηση καὶ αὐτοδιάθεση τῆς γυναίκας, αὐτονόμηση ἐπιστημονικῶν πεδίων, κ.ἄ). Ὅμως, στὴν γλώσσα τῆς ὀρθόδοξης θεολογίας ἔχει σαφῶς καὶ κατηγορηματικῶς ἀρνητικὸ περιε-χόμενο. Ὡς γνωστόν, θεολογικῶς, ἡ αὐτονόμηση εἶναι καρπὸς τοῦ ἑωσφορικοῦ ἐγωισμοῦ καὶ ὅλων τῶν συναφῶν παθῶν τῶν κτισμάτων τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ, δὲν ἀπορρέει ἀπὸ τὸν Πανάγαθο Κύριο, ὁ Ὁποῖος δὲν εἶναι δημιουργὸς τοῦ «κακοῦ», καὶ στὴν οὐσία, κάθε αὐτονόμηση ἀποτελεῖ ἐπανάληψη τοῦ προπατορικοῦ ἁμαρτήματος καὶ ἀπομάκρυνση τῶν κτισμάτων ἀπὸ τὸν Κτίστη τους. Στὴν μεταπτωτικὴ ἐποχὴ ἡ αὐτονόμηση ἔγινε κανόνας γιὰ τὸν ἐπίγειο βίο, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ ἔχει ἐμποτίσει κάθε πτυχὴ αὐτοῦ, μεταξὺ ἄλλων καὶ τὴν τέχνη. Ἀκόμη καὶ στὸν χῶρο τῆς Ἐκκλησίας ἡ αὐτονόμηση εἶναι ἐμφανὴς ἀπὸ ἐποχὴ σὲ ἐποχὴ σὲ ὁρισμένες ἐκφράσεις καὶ ἐκφάνσεις τῶν λεγόμενων λειτουργικῶν τεχνῶν, φυσι-κὰ καὶ στὴν ἐκκλησιαστικὴ λατρευτικὴ μουσική, τὴν γνωστὴ ὡς Βυζαντινὴ Ψαλτικὴ Τέχνη. Ἡ προτει-νόμενη ἀνακοίνωση θὰ ἐξετάσει τὸν βαθμὸ διεισδύσης τῆς αὐτονόμησης στὴν ἱερὰ Ψαλμωδία στὸ πέ-ρασμα τῶν αἰώνων, ἕως τὶς ἡμέρες μας, θὰ προσπαθήσει δὲ νὰ ἐντοπίσει τὰ αἴτια τοῦ φαινομένου καὶ νὰ ἐπισημάνει τὶς ἐπιπτώσεις του στὸ ἐκκλησιαστικὸ βίωμα καὶ στὴν ὀρθόδοξη πνευματικότητα.
Ἐξεδόθη Τὸ κείμενο τῆς Ἀνακοινώσεως ἐξεδόθη: i. Στὸν Τόμο Πρακτικῶν μὲ τίτλο, Ἀνωτάτη Ἐκ-κλησιαστικὴ Ἀκαδημία Ἀθήνας. 1 ο Διεπιστημονικὸ Συνέδριο «Χριστιανισμὸς καὶ Ἀνθρωπι-σμός», 06 – 08 Νοεμβρίου 2019. ΠΡΑΚΤΙΚΑ (σελ. 97 – 118).Ἐπιμέλεια Ἐκδόσεως: Κων-σταντῖνος Χαριλ. Καραγκούνης – π. Δημήτριος Κουτσούρης – Σπυριδοῦλα Γρηγ. Κωσταρᾶ – Μιχαὴλ Κ. Μαντζανᾶς, ἔκδοση Ἀ.Ἐ.Ἀ.Ἀ., ἐκδοτικὸς οἶκος ΠΑΠΑΖΗΣΗ Ἀ.Ἑ.Β.Ἐ., Ἀ-θήνα, Νοέμβριος 2021, Σελίδες 360 (ISBN: 978-960-02-3724-5).
ii. Στὸ προμνημονευθὲν στὸ σύγγραμμα (σελ. 9 – 46), Κων/νου Χαριλ. Καραγκούνη, «…ὅπως ἂν δυνηθῶμεν, ἀπερισπάστως ἄδειν τε καὶ ψάλλειν, καὶ ἐξομολογεῖσθαι Σοι…» – Συναγωγὴ ἄρθρων, μελετῶν καὶ δοκιμίων γιὰ τὴν ἱερὰ Ψαλμωδία καὶ τὴν Ψαλτικὴ Τέχνη, ἐκδόσεις ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ ΙΚΕ, Θεσσαλονίκη, Σεπτέμβριος 2020, σελίδες 224 (14 δεκαεξασέλιδα). Ἐπιμέλεια ἐκδόσεως – σελιδοποίηση – ἐπεξεργασία φωτογραφιῶν: Κων/νος Χαριλ. Καραγκούνης. (ISBN : 978-960-599-351-1 – Κωδικὸς Βιβλίου στὸν ΕΥΔΟΞΟ: 94951750).