Το σημερινό μας άρθρο έχει χαρακτήρα ενημερωτικό. Θέλει να γνωστοποιήσει στο φιλόμουσο κοινό της περιοχής μας ένα κορυφαίο επιστημονικό και καλλιτεχνικό γεγονός, το οποίο αφορά την Ψαλτική Τέχνη. Πρόκειται για το «9ο Βυζαντινομουσικολογικό Συνέδριο του Ιδρύματος Βυζαντινής Μουσικολογίας τής Ι. Συνόδου τής Εκκλησίας τής Ελλάδος», που θα πραγματοποιηθεί στη Θεσσαλονίκη (για πρώτη φορά στη συμπρωτεύουσα), από 28 Νοεμβρίου έως 1 Δεκεμβρίου.
Αλλά, ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά (τα κείμενα που ακολουθούν προέρχονται από την ιστοσελίδα του Ιδρύματος Βυζαντινής Μουσικολογίας τής Ι.Σ.Ε.Ε. (www.ibyzmusic.gr), όπου και παραπέμπουμε κάθε ενδιαφερόμενο για περισσότερες πληροφορίες).
Πρώτα, ας δούμε τι είναι το Ι.Β.Μ. τής Εκκλησίας τής Ελλάδος.
«Το Ίδρυμα Βυζαντινής Μουσικολογίας συστήθηκε από την Ι. Σύνοδο της Εκκλησίας τής Ελλάδος κατά την 97ην συνεδρίαν της τής 24ης Ιουνίου 1970, ύστερα από εισήγηση του μακαριστού μητροπολίτου Σερβίων και Κοζάνης κυρού Διονυσίου προς την επί της Θείας Λατρείας και Τέχνης Μόνιμον Συνοδικήν Επιτροπήν. Λειτουργεί σύμφωνα με τον Κανονισμό 17/1981 της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος… Πρόεδρος του Δ.Σ. τού Ιδρύματος είναι ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος και διευθυντής του από το 2022 ο δρ. Γρηγόριος Αναστασίου, διαδεχόμενος τον επίτιμο πλέον διευθυντή, ομότιμο καθηγητή τού Ε.Κ.Π.Α. κ. Γρηγόριο Θ. Στάθη… Σκοπός τού Ι.Β.Μ. είναι η προώθηση των ερευνών για τα θέματα της επιστήμης τής Βυζαντινής Μουσικολογίας στην Ελλάδα και η ανάπτυξη των ερευνών αυτών σε διεθνές επίπεδο».
Στο πλουσιότατο έργο τού Ιδρύματος περιλαμβάνονται πάμπολλες εκδόσεις μελετών και καταλόγων μουσικών χειρογράφων, κυκλοφορίες δίσκων βινυλίου, κασετών ή δίσκων ακτίνας (CD), η οργάνωση του γνωστού ανά τον κόσμο Χορού Ψαλτών «Οι Μαΐστορες της Ψαλτικής Τέχνης» και η πραγματοποίηση εκδηλώσεων, παρουσιάσεων ή ηχογραφήσεων με τον Χορό αυτό, η διοργάνωση επιστημονικών δράσεων, ημερίδων ή συνεδρίων και πολλά ακόμη, τα οποία δεν χωρούν εδώ.
Το αναμενόμενο διεθνώς με εξαιρετικό ενδιαφέρον 9ο (Θ’) Συνέδριο είναι ενταγμένο στη σειρά Συνεδρίων τα οποία το Ι.Β.Μ. «διοργανώνει ανά τριετία, απ’ το έτος 2000 και δώθε». Πρόκειται για «Διεθνή Συνέδρια, Μουσικολογικά και Ψαλτικά, με κεντρικό θέμα «Θεωρία και Πράξη τής Ψαλτικής Τέχνης». Τα Συνέδρια με ακραιφνώς μουσικολογικό χαρακτήρα και σημαντική ψαλτική προβολή, έχουν ως στόχο την επιστημονική θεώρηση και διερεύνηση του γενικού θέματος και την ιστορική – θεωρητική εξακρίβωση των πτυχών, οι οποίες μορφοποιούν την ποικίλη και παντοειδή μουσική έκφραση της λατρείας των Ελλήνων και παντοιογλώσσων άλλων λαών τής Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας».
Έως τώρα έχουν πραγματοποιηθεί λίαν επιτυχώς τα εξής οκτώ πανελλήνια ή διεθνή Συνέδρια:
Α’ Πανελλήνιο Συνέδριο Μουσικολογικό και Ψαλτικό, Αθήνα, 3-5 Νοεμβρίου 2000. Β’ Διεθνές Συνέδριο Μουσικολογικό και Ψαλτικό: «Τα Γένη και Είδη τής Βυζαντινής Ψαλτικής Μελοποιίας», Αθήνα, 15-19 Οκτωβρίου 2003. Γ’ Διεθνές Συνέδριο Μουσικολογικό και Ψαλτικό: «Η Οκταηχία», Αθήνα, 17-21 Οκτωβρίου 2006. Δ’ Διεθνές Συνέδριο Ψαλτικής Τέχνης: «Τα Γένη Ρυθμοποιίας και τρέχοντα Ψαλτικά Θέματα», Αθήνα, 8-11 Δεκεμβρίου 2009. Ε’ Διεθνές Συνέδριο Ψαλτικής Τέχνης: «Ερωταποκρίσεις και Ακρίβεια της Ψαλτικής Τέχνης», Αθήνα, 13-15 Δεκεμβρίου 2012. Στ’ Διεθνές Συνέδριο Ψαλτικής: «Οι τρεις Διδάσκαλοι: Χρύσανθος, Γρηγόριος, Χουρμούζιος και η Νέα Μέθοδος Σημειογραφίας. 200στή επέτειος: 1814/1815 – 2015», Αθήνα, 21-23 Οκτωβρίου 2015. Ζ’ Διεθνές Συνέδριο Ψαλτικής: «Μορφολογία – Αισθητική», Αθήνα, 18-20 Οκτωβρίου 2018. Η’ Διεθνές Συνέδριο: «Η Μουσική Τυπογραφία τής Ψαλτικής Τέχνης. 200ή Επέτειος 1820/1821 – 2021», Αθήνα, 15-18 Δεκεμβρίου 2021.
Το πολυαναμενόμενο Θ’ Διεθνές Συνέδριο Μουσικολογικό και Ψαλτικό, το οποίο πρώτη φορά θα πραγματοποιηθεί στη Θεσσαλονίκη από 28 Νοεμβρίου έως 1 Δεκεμβρίου, έχει θέμα: «Σχολές / Σχολεία και Πρόγραμμα / Διδασκαλία τής Βυζαντινής Μουσικής – Ψαλτικής Τέχνης». «Το φετινό, ένατο κατά σειρά, Συνέδριο συγκαλείται σε συνδιοργάνωση με την Ιερά Μητρόπολη Θεσσαλονίκης… Διατηρεί τον καθιερωμένο διττό χαρακτήρα· επιστημονικό – μουσικολογικό και ψαλτικό – καλλιτεχνικό. Ο σχεδιασμός αυτός χωράει όλους τους επιστήμονες και ψάλτες-μουσικολόγους και όλους τους ψάλτες-καλλιτέχνες και επιτρέπει την επιλογή Χορών Ψαλτών απ’ την Ελλάδα και το εξωτερικό… Οι εργασίες θα διεξαχθούν στο Συνεδριακό Κέντρο του Ιδρύματος «Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς» της Ι. Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης (Ν. Πλαστήρα 65, 54250 Θεσσαλονίκη, τηλ. 2310397800)… Η επίσημη έναρξη και οι βραδινές ψαλτικές εκδηλώσεις θα πραγματοποιηθούν σε επιλεγμένους μνημειακούς ναούς τής πόλης τής Θεσσαλονίκης».
Στο συνέδριο θα παρουσιαστούν επιστημονικές ανακοινώσεις γύρω από τις εξής θεματικές:
Ιστορία της ψαλτικής διδασκαλίας· Σχολές, μέθοδοι διδασκαλίας, θεωρητικές συγγραφές. Διδακτική της Ψαλτικής Τέχνης και συναφή μουσικοπαιδαγωγικά θέματα. Διδασκαλία και διάδοση της Ψαλτικής σε νέα πολιτιστικά περιβάλλοντα. Η Ψαλτική, η προσαρμογή και η διδασκαλία της, σε διάφορες γλώσσες. Η τεχνολογία στην υπηρεσία της ψαλτικής διδασκαλίας. Ανάλυση, διδασκαλία και παρουσίαση συνθέσεων. Σύγχρονη κατάσταση των μουσικών-ψαλτικών και βυζαντινομουσικολογικών σπουδών.
Την οργανωτική και επιστημονική επιτροπή του Συνεδρίου συναπαρτίζουν: Ο Παναγιώτατος Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης κ. Φιλόθεος (πρόεδρος), ο ομότιμος καθηγητής τού Ε.Κ.Π.Α., επίτιμος δ/ντής τού Ι.Β.Μ. Γρηγόριος Θ. Στάθης, οι καθηγητές τού Τμήματος Μουσικών Σπουδών τού Ε.Κ.Π.Α. Αχιλλεύς Χαλδαιάκης, Θωμάς Αποστολόπουλος, Φλώρα Κρητικού και ο δ/ντής του Ι.Β.Μ. δρ Γρηγόριος Αναστασίου.
Η στήλη μας εύχεται ολόψυχα καλή επιτυχία στις διεργασίες τού Συνεδρίου.
