«Χριστός Ανέστη»! «Αληθώς Ανέστη»!
Κυριακή Μυροφόρων σήμερα. Στο Συναξάρι της ημέρας διαβάζουμε: «Τη αυτή ημέρα, Κυριακή τρίτη από του Πάσχα, την των αγίων γυναικών Μυροφόρων εορτήν εορτάζομεν, έτι δε μνείαν ποιούμεθα και του εξ Αριμαθαίας Ιωσήφ, ος ην μαθητής κεκρυμμένος· προς δε, και του νυκτερινού μαθητού Νικοδήμου». Η Εκκλησία τιμά τη θαυμάσια εκείνη χορεία προσώπων – ανδρών και γυναικών – που τόλμησε να αποκαθηλώσει, να φροντίσει, να «μυρίσει» και να ενταφιάσει το νεκρό Σώμα τού Σταυρωθέντος Θεανθρώπου. Ιδιαίτερα τιμά δε την ομάδα των γενναίων γυναικών, οι οποίες «λίαν πρωί… έδραμον προς το Μνήμα θρηνολογούσαι…», αλλά βρήκαν «τον λίθον αποκεκυλισμένον εκ της θύρας του Μνημείου», τον Κύριο αναστημένο «και τον Άγγελον καθεζόμενον και λέγοντα· τι ζητείτε τον Ζώντα μετά των νεκρών»;
-Τα υπομνήματα των Συναξαρίων συνοδεύονται, συνήθως, από ένα ποιητικό Δίστιχο (= δύο στίχους). Τα Δίστιχα αυτά, επειδή πρέπει να περιγράψουν με τελείως λακωνικό τρόπο το περιεχόμενο της τυχούσης Εορτής ή τα άθλα και την κοίμηση του/των Αγίου/Αγίων της ημέρας, είναι ευφυέστατα και εντυπωσιακά. Πλείστα εξ αυτών είναι σε ομηρική ή σε δωρική διάλεκτο, αναλόγως με το πόσο παλαιό είναι το Συναξάριο. Στα περισσότερα δε απαντούν ευφάνταστα λογοπαίγνια, τα οποία παίζουν συνήθως με το όνομα του εορταζομένου Αγίου. Πρόχειρα μεταφέρω εδώ ένα-δυο παραδείγματα: Το σχετικό Δίστιχο στη «Μνήμη τής Αγίας Ερμιόνης, μιας των θυγατέρων Φιλίππου τού Αποστόλου» (στις 4 Σεπτεμβρίου) παίζει με τις λέξεις Ερμιόνη / ερμαίον (= κέρδος), ενώ συγχρόνως παρατηρείται σε αυτό έντονη παρήχηση τού Ημίφωνου Υγρού Φθόγγου [ρ]: «ΧωΡείς πΡος αυτούς ουΡανούς Ερμιόνη, // εΡμαίον ευΡηκυία την σωτηΡίαν.» Ακόμη, την ίδια μέρα, που «οι Άγιοι Θεότιμος και Θεόδουλος, οι από δημίων πιστεύσαντες, πυρί τελειούνται», ο άδηλος ποιητής τού Διστίχου παίζει με τις λέξεις «τιμή» και «δούλος», μάλιστα, χρησιμοποιεί θαυμάσια πλεκτή παρήχηση των Άφωνων Οδοντικών Φθόγγων [θ], [τ] και [δ], ως εξής: «Θεότιμος τέθνηκε συν Θεοδούλω, // τιμήν συν αυτώ δουλικήν δους Κυρίω».
-Στο Δίστιχο που ακολουθεί το Συναξάρι τής Κυριακής των Μυροφόρων διαβάζουμε: «Χριστώ φέρουσιν αι Μαθήτριαι μύρα, // εγώ δε ταύταις ύμνον, ως μύρον φέρω». Αντί άλλης αναπτύξεως, ας μου επιτραπεί να θυμηθώ ένα παλαιό γεγονός, κάπως αστείο, αλλά και εντυπωσιακό, το οποίο συνέβη στην πόλη μας επί Μητροπολίτου Χριστοδούλου, την εποχή που ο γράφων ήταν φοιτητής Θεολογίας και μέλος τού Δ.Σ. τού Συνδέσμου Ιεροψαλτών Βόλου. «Τω καιρώ εκείνω», λοιπόν, το Δ.Σ. των Ιεροψαλτών «ενοχλούσε» τακτικά τον μακαριστό Χριστόδουλο με ποικίλα αιτήματα, οικονομικά ως επί το πλείστον, αλλά και άλλης φύσεως. Ένα αίτημα το οποίο πολλάκις είχε υποβληθεί επίμονα, ήταν να μεριμνά η Ιερά Μητρόπολις, ώστε κάθε χρόνο να τιμάται η τάξη των Ιεροψαλτών με κάποια εορτή, με μια ομιλία, με την προσφορά μιας ηθικής ή/και υλικής επιβραβεύσεως και άλλα τέτοια.
Καλεί τότε ο Μακαριστός το Δ.Σ. στο γραφείο του επί της οδού Καρτάλη και γεμάτος χαρά, με λαμπρό πρόσωπο και μ’ εκείνο το πλατύ χαμόγελό του, το γεμάτο ικανοποίηση, μας ανακοινώνει ότι απεφάσισε να ορίσει μια Κυριακή αφιερωμένη στους Ψάλτες. Την Κυριακή αυτή ο Μητροπολίτης θα στέλνει στους Ναούς ένα έγγραφο, στο οποίο θα τονίζεται η σπουδαιότητα του ιεροψαλτικού διακονήματος και θα διαβάζεται από τους ιερείς μετά το πέρας τής κυριακάτικης Θ. Λειτουργίας. Οι προϊστάμενοι των Εκκλησιαστικών Συμβουλίων, από την πλευρά τους, θα ευχαριστούν δημοσίως τους ιεροψάλτες τους και θα τους προσφέρουν ένα συμβολικό δώρο (συνήθως, ένα μουσικό βιβλίο) για την προσφορά τους στην ενοριακή λατρευτική πράξη, και λοιπά. Την ίδια Κυριακή θα ακολουθεί μία εκδήλωση στο Πνευματικό Κέντρο τής Μητροπόλεως, όπου Χοροί Ψαλτών θα ψάλλουν επίκαιρους ύμνους και κάποιος θα εκφωνεί ένα «πανηγυρικό».
Το Δ.Σ. των Ιεροψαλτών άκουσε με χαρά την απόφαση του Δεσπότη, ευχαρίστησε εκθύμως κι ερώτησε τον Μακαριστό, ποια σκέφτεται να είναι η Κυριακή αυτή. Τότε ο Χριστόδουλος απάντησε: «Η Κυριακή των Μυροφόρων»!
Το χαμόγελο πάγωσε στα πρόσωπα των μελών τού Δ.Σ., αλλά, θυμάμαι, κανείς δεν τόλμησε να ρωτήσει, γιατί και πώς, ή τι σχέση έχουν οι Μυροφόρες Γυναίκες (γυναίκες γαρ) με τους άνδρες ιεροψάλτες (γυναίκες ψάλτριες τότε -όχι μοναχές- ήταν όλες-όλες τρεις ή τέσσερις). Ευχαριστήσαμε μουδιασμένοι κι αποχωρήσαμε σκεπτικοί και κατηφείς. Είμαι βέβαιος, ότι ο Χριστόδουλος θα γέλασε με την καρδιά του μόλις φύγαμε. Θα γέλασε μ’ εκείνο το τρανταχτό και γάργαρο γέλιο του – γέλιο σκανδαλιάρικου μικρού παιδιού – γιατί, πράγματι, «μας την έσκασε» για τα καλά.
Έξω από το Μητροπολιτικό Μέγαρο της Καρτάλη, «στο πόδι», έγινε μια θυελλώδης συζήτηση του Δ.Σ., όπου δεν έλειψαν και παρατηρήσεις τού τύπου, «ο Χριστόδουλος κοροϊδεύει τους ψάλτες», «θέλει να τους προσβάλλει», και άλλα φαιδρά.
-Έφτασε το έτος εκείνο η Κυριακή των Μυροφόρων. Όλα οργανώθηκαν όπως ο Χριστόδουλος τα είχε προγραμματίσει. Εγκύκλιος, ομιλίες, δάρα στους ιεροψάλτες από τους προϊσταμένους και το μεσημέρι της Κυριακής, η επίσημη εκδήλωση στο Πνευματικό Κέντρο. Στο βήμα ο Χριστόδουλος· ομιλεί με βαθύ και φλογερό λόγο, παρουσιάζει το μεγαλείο τής Ψαλτικής Τέχνης, τον ρόλο της στην Ορθόδοξη Λατρεία, επαινεί τους ιεροψάλτες, και λίγο πριν το τέλος τής ομιλίας του ερωτά: «Γιατί, αγαπητοί μου, ορίσαμε την Κυριακή των Μυροφόρων ως ημέρα τιμής των ψαλτών; Διότι, σε ένα Ειρμό τού Κανόνος τού Πάσχα, γράφει ο μέγας Ιωάννης ο Δαμασκηνός: «Ορθρίσωμεν Όρθρου βαθέος, και αντί μύρου, τον ύμνον προσοίσωμεν τω Δεσπότη»» (ας σηκωθούμε πρωί-πρωί και αφού εμείς δεν έχουμε μύρα όπως οι μυροφόρες, ας προσφέρουμε στον Αναστάντα Κύριο τους ύμνους μας). Και συνέχισε ο Μακαριστός τον λόγο του, κάνοντας μια βαθύτατη θεολογική ανάλυση του ύμνου σε σχέση με την Ψαλτική, ανάλυση που μείναμε άφωνοι για την ευφυΐα και τη θεολογική κατάρτιση του ανδρός. Μας άφησε με «άλαλα χείλη», καθ’ ό «ασεβείς».
«Χριστός Αληθώς Ανέστη»!
Πηγή : Εφημερίδα Θεσσαλία https://e-thessalia.gr/anti-myroy-ton-ymnon-prosoisomen-to-despoti/
